Seksoholizm - co to jest i jak sobie z tym radzić?

Seks jest ważną częścią życia człowieka. Aktywność seksualna jest nie tylko przyjemna, ale i zdrowa. Istnieją jednak sytuacje, w których potrzeba seksu staje się chorobą. W takich przypadkach nie jest możliwa ani przyjemność, ani korzyść. Wtedy potrzebna jest pomoc specjalisty. Ale przejdźmy przez to po kolei.

Czym dokładnie jest uzależnienie od seksu?

Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób definiuje uzależnienie od seksu jako "kompulsywne zaburzenie zachowań seksualnych" i odnosi się do stanu psychicznego osoby, która traci zdolność do kontrolowania własnych impulsów seksualnych, które są stałe i intensywne.

Objawy

Jak każda inna choroba, uzależnienie od seksu ma swoje objawy, a ponieważ jest to przecież uzależnienie, objawy te są podobne do tych, które występują w alkoholizmie i narkomanii. Główne objawy uzależnienia od seksu są następujące:

• Seks ma kluczowe znaczenie w życiu człowieka. Wszystkie plany życiowe, decyzje, cele i dążenia koncentrują się na seksie. Może zaniedbywać własne zdrowie, higienę osobistą, bezpieczeństwo, zainteresowania, obowiązki, pracę i inne dziedziny życia.
• Próby ograniczenia liczby kontaktów seksualnych są liczne i bezskuteczne. Człowiek stara się powstrzymywać swoje impulsy seksualne, próbuje przestawić się na inne dziedziny życia, ale nie wychodzi mu to.
• Pomimo szkodliwych konsekwencji (np. choroby przenoszone drogą płciową, utrata statusu społecznego itp.) lub braku satysfakcji, osoba ta w sposób niekontrolowany zaspokaja swoje potrzeby seksualne.

W przypadku uzależnienia od seksu opisane powyżej objawy powinny utrzymywać się przez dość długi czas (co najmniej sześć miesięcy) i prowadzić do pogorszenia jakości życia (zmniejszona zdolność do wypełniania obowiązków społecznych, zawodowych, rodzinnych i innych).

Oprócz wszystkich powyższych objawów typowym symptomem seksoholizmu mogą być obsesyjne myśli o seksie, stan podobny do objawów odstawiennych u osób cierpiących na alkoholizm lub narkomanię, objawiający się zwiększoną drażliwością, depresją, silnym uczuciem ciała itp. Często rozmowy w taki czy inny sposób schodzą na temat seksu, im bardziej zaspokajane jest pragnienie seksualne, tym częściej się ono pojawia, pojawiają się i stają się częstsze kontakty seksualne z nieznanymi (lub zupełnie nieznanymi) osobami, zwracanie się ku usługom seksualnym.

Z czasem kontakt seksualny przestaje sprawiać przyjemność i jest potrzebny jedynie do złagodzenia dyskomfortu związanego z brakiem seksu przez krótki czas. Brak jest jakiejkolwiek więzi emocjonalnej z partnerem, który staje się obiektem rozładowania stresu. Kiedy siadasz na fotelu masującym, nie czujesz miłości ani przywiązania do swojego partnera, prawda? Koncentrujesz się na własnych doznaniach. Jest to mniej więcej to samo, co dzieje się z osobą uzależnioną od seksu podczas kolejnego stosunku seksualnego.

Przyjmowanie substancji psychoaktywnych, takich jak alkohol i narkotyki, może pogorszyć i tak już trudną sytuację.

Jak dochodzi do uzależnienia od seksu?

Uzależnienie od seksu można podzielić na kilka etapów:

Etap 1. Stadium obsesyjno-kompulsywne. Ten etap charakteryzuje się częstym (a nawet ciągłym) myśleniem o seksie w różnych jego przejawach. Przyjemność sprawiają same myśli. W tym samym czasie inne tematy rozmów i refleksji tracą na atrakcyjności i wydają się osobie bezsensowne. Na tym etapie osoba nie podejmuje żadnych konkretnych działań seksualnych.

Etap 2. Rytualizacja zachowań seksualnych. Na tym etapie osoba rozwija pewne wzorce zachowań seksualnych. Na przykład oglądanie filmów pornograficznych przed snem lub masturbowanie się rano. Zazwyczaj osoba na tym etapie stara się utrzymać swój dotychczasowy status społeczny i kontakty, tak aby pojawiające się rytuały pozostały niewidoczne dla innych.

Etap 3. Kompulsywne zachowania seksualne. W tym momencie osoba traci kontrolę nad swoimi zachowaniami seksualnymi. Pojawiają się negatywne skutki uzależnienia, pogorszenie jakości życia, zmiana statusu społecznego, utrata przyjemności z kontaktów seksualnych i obniżenie poczucia własnej wartości.

Etap 4. Etap katastroficzny. Pojawienie się współwystępujących zaburzeń psychicznych, zwykle depresji. Osoba ta nie jest w stanie samodzielnie poradzić sobie z uzależnieniem i wymaga pilnej specjalistycznej opieki psychologicznej i psychiatrycznej.

Co kryje się w umyśle osoby uzależnionej od seksu?

Uzależnienie seksualne ma swoje specyficzne cechy, jeśli chodzi o sposób, w jaki zmieniają się procesy biochemiczne w mózgu.

Pożądanie seksualne, podobnie jak uzależnienia chemiczne, opiera się na podobnych procesach biochemicznych: w ośrodkowym układzie nerwowym aktywowane są systemy pozytywnych wzmocnień, w których uczestniczą struktury układu limbicznego (komponent emocjonalny) i kory czołowej (świadoma regulacja aktywności). Podczas seksu do krwi uwalniane są substancje podobne pod względem struktury molekularnej i fizjologicznego działania na organizm do substancji narkotycznych - endorfin. Podobnie jak w przypadku uzależnienia od substancji psychoaktywnych, tak i w przypadku uzależnienia seksualnego, w wyniku nadmiernego uwalniania endorfin powstają patologiczne mechanizmy fizjologiczne. Zmienia się stan neurohumoralny organizmu, tzn. pojawiają się zmiany neurodegeneracyjne (którym towarzyszy obumieranie komórek nerwowych) w strukturach pnia mózgu odpowiedzialnych za zapewnienie fizjologicznych funkcji organizmu, występują zaburzenia metaboliczne.

Co należy zrobić, gdy istnieje podejrzenie uzależnienia od seksu?

Jedynym pewnym sposobem jest skontaktowanie się ze specjalistą zajmującym się rozpoznawaniem i leczeniem uzależnienia od seksu. Może to być psychiatra, psychiatra zajmujący się uzależnieniami lub psychoterapeuta. Osoby uzależnione od seksu, podobnie jak wszyscy uzależnieni, nie zawsze zgadzają się na samodzielne poszukiwanie pomocy u specjalisty, ponieważ często nie są świadome powagi swojej choroby. Musisz być przygotowany na to, że leczenie uzależnienia od seksu jest procesem długotrwałym (czasem wieloletnim), ponieważ nie da się naprawić problemu istniejącego od wielu lat "za jednym zamachem".

Test na uzależnienie od seksu

Pierwszym krokiem na drodze do wyzdrowienia z uzależnienia mogą być krótkie kwestionariusze, które pomogą uświadomić sobie skłonność do uzależnienia od seksu i zwiększyć samoświadomość. Poniżej znajduje się lista pytań:

• Czy angażujesz się w intymne relacje z osobami, o których myślisz, że nie powinieneś tego robić?
• Czy uważasz, że powinieneś ograniczyć ilość uprawianego seksu?
• Czy potrzebujesz relacji seksualnych, aby życie stało się jaśniejsze?
• Czy odczuwasz niepokój i irytację, gdy nie ma przy Tobie partnera?
• Czy wchodzisz w intymną relację, która przynosi ci dyskomfort i ból?
• Czy Twoje życie byłoby kompletne bez seksu?
• Czy Twoim zdaniem za dużo myślisz o seksie?
• Czy masz wielu partnerów seksualnych?

Jeśli na co najmniej 4 z 8 pytań odpowiedziałeś twierdząco, powinieneś uważniej i możliwie obiektywnie przeanalizować własne zachowania seksualne i inne sfery swojego życia oraz zasięgnąć porady psychiatry, seksuologa lub psychologa.